Lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn - Nguyên vẹn nét hoang sơ

Người Pà Thẻn ở Hà Giang còn giữ được nhiều bản sắc văn hóa rất độc đáo qua kho tàng truyện cổ tích, các làn điệu dân ca, hát ru, các điệu nhảy, múa, các loại nhạc cụ... Trong nghệ thuật múa hát dân gian của người Pà Thẻn, nổi bật là màn nhảy lửa của các chàng trai.

Theo anh Nguyễn Đức Hà, Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện Bắc Quang, lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn được tổ chức hàng năm sau khi thu hoạch mùa màng. Nhảy múa trên than hồng bằng đôi chân trần nhằm trừ tà ma, cầu xin thần linh phù hộ cho mùa màng tươi tốt, gia súc đầy đàn, con cháu được khỏe mạnh.

Các thanh niên Pà Thẻn chân trần nhảy, múa say sưa trên đống than hồng. Ảnh: Minh Tâm


Phần lễ luôn có một thủ tục không thể thiếu, đó là thầy mo làm lễ cầu thần linh. Ông Vàng A Tuấn, 49 tuổi, dân tộc Pà Thẻn, người đã có gần 30 năm làm nghề thầy mo cho biết: Lễ vật cúng tế phải có 1 chiếc đàn sắt, 1 con gà, 1 bát gạo, 10 chén rượu và giấy trúc (một loại giấy chuyên dùng vào việc cúng tế của người Pà Thẻn). Một đống lửa lớn khoảng 4 - 5 m3 củi được đốt lên và thầy mo bắt đầu làm lễ. Thời gian làm lễ kéo dài khoảng 2 giờ đồng hồ trước khi lễ hội nhảy lửa được bắt đầu.

Khi thầy mo gõ vào đàn và làm lễ, 12 thanh niên người Pà Thẻn trai tráng, khỏe mạnh ngồi đối diện với thầy mo. Đó chính là lúc nhập đồng cho người nhảy lửa. Sau khi thầy mo cúng xong, những thanh niên tham gia lễ hội nhảy lửa ngồi vào ghế của thầy mo dùng que tre gõ vào chiếc đàn sắt. Sau đó, một số bắt đầu nhảy múa trên đống lửa.

Các thanh niên người Pà Thẻn nhảy múa với đôi chân trần trong đống lửa mà không có cảm giác bỏng hay sợ hãi gì. Mỗi người thường nhảy lửa được từ 5 đến 7 phút, thậm chí có người nhảy được khoảng 10 phút. Một người có thể tham gia nhảy nhiều lần, qua đó thể hiện sức mạnh, sự khéo léo và nhanh nhẹn.

Năm nay, huyện Bắc Quang còn dự định sẽ khôi phục và giới thiệu lễ hội nhảy lửa của người Dao ở thôn Nậm An, xã Tân Thành với những nét độc đáo, khác biệt với lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn, nhằm bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa dân tộc.

Nhảy lửa chỉ dành cho nam thanh niên Pà Thẻn từ 13, 14 tuổi trở lên, có sức khỏe tốt mới được tham gia nhảy lửa. Không phải ai cũng nhảy lửa được mà chỉ khi thầy mo cúng lễ, người nào gõ vào chiếc đàn sắt nếu nhập đồng thì mới tham gia được lễ hội. Chàng trai Pà Thẻn nào tham gia được lễ hội nhảy lửa luôn nhận được sự thán phục, ngưỡng mộ của các du khách xem lễ hội và là “đối tượng mộng mơ” của các cô gái Pà Thẻn.

Ông Đàm Xuân Lan, Bí thư Huyện ủy Bắc Quang cho biết: Lễ hội nhảy lửa là một hoạt động văn hóa độc đáo, rất hoang sơ và huyền bí của dân tộc Pà Thẻn. Đây là một sinh hoạt văn hóa có tính tâm linh. Lễ hội nhảy lửa cũng được coi như lễ hội cầu may, cầu mùa bày tỏ lòng thành kính với đất trời, bắt đầu từ giữa tháng 10 âm lịch và kéo dài qua Tết Nguyên đán mới kết thúc.

Vào những ngày đầu xuân này, tại khắp các bản làng của người Pà Thẻn, lễ hội nhảy lửa vẫn được gìn giữ và tổ chức trang trọng. Đây là một trong những điều cuốn hút khách du lịch khi đến với Hà Giang - tỉnh vùng cao biên giới cực Bắc của Tổ quốc.

Minh Tâm

Chia sẻ:

doanh nghiệp - Sản phẩm - Dịch vụ Thông cáo báo chí Rao vặt

Các đơn vị thông tin của TTXVN