Nhiều năm qua, dòng họ Giàng ở xã Suối Giàng (xã có 98% đồng bào Mông sinh sống) là điển hình tiêu biểu trong phong trào khuyến học, khuyến tài của huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái. Hiện tại dòng họ có 30 em đang theo học tại các trường đại học, cao đẳng và trung cấp chuyên nghiệp, nhiều người đã tốt nghiệp và trở về công tác tại quê hương.
Dòng họ Giàng là một trong những họ đầu tiên đến xã Suối Giàng để sinh cơ lập nghiệp và trở thành dòng họ lớn, cư trú ở các thôn Giàng A, Giàng B, Pang Cáng, Tập Lăng II. Đời sống của họ Giàng chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp và chăn nuôi đại gia súc nên còn gặp nhiều khó khăn. Nhưng, với bản chất chịu thương, chịu khó, kiên trì nhẫn nại, dòng họ Giàng đã tạo mọi điều kiện tốt nhất cho con em mình được đến trường, trở thành dòng họ người Mông hiếu học tiêu biểu trên mảnh đất chè nổi tiếng này.
Để nâng cao chất lượng học tập cho con em mình, dòng họ Giàng đã vận động các gia đình trong họ và nhân dân trong xã tình nguyện đóng góp xây dựng khu bán trú dân nuôi tại điểm trung tâm xã. Đây còn là nơi sinh hoạt chung của học sinh các thôn, các bản xa trung tâm và con em người Mông của các xã bạn như: Thôn Sài Lương 4, thôn Suối Dầm xã An Lương; bản Dình xã Nghĩa Tâm; bản Chình Sang, Khe Lóng xã Mỏ Vàng (huyện Văn Yên)…
Năm 2003, xã Suối Giàng thành lập Hội khuyến học từ xã đến các thôn, bản và dòng họ Giàng trở thành hạt nhân trong phong trào khuyến học, khuyến tài. Phát huy truyền thống hiếu học, dòng họ Giàng đã vận động các chi họ, gia đình trong thôn, xã đóng góp một phần không nhỏ cho Quỹ Khuyến học của địa phương. Không chỉ đóng góp về vật chất, dòng họ Giàng còn đi đầu trong việc khuyến khích con em kiên trì theo học hết các cấp học, bậc học. Bởi vậy đến nay, 100% con em họ Giàng đều đến trường đúng độ tuổi.
Đã có thời người dân ở Suối Giàng mang nặng tư tưởng trọng nam nên việc con gái Mông theo học cái chữ là điều “không thể”. Thế nhưng, họ Giàng đã “đứng lên” xóa bỏ suy nghĩ lạc hậu đó bằng việc cho em Giàng Thị Nhà theo học tại trường tiểu học Suối Giàng (khi đó cả trường chỉ có 30 học sinh theo học, không có học sinh nữ). Hiện chị Nhà đã tốt nghiệp Trung cấp kỹ thuật Nông lâm nghiệp tổng hợp, Trung cấp lý luận chính trị - hành chính và hiện là Phó Chủ tịch Hội phụ nữ xã. Đây được coi là mốc lịch sử quan trọng thể hiện sự quyết tâm của họ Giàng và chính quyền xã trong việc thực hiện quyền bình đẳng đối với phụ nữ.
Tấm lòng hiếu học và mạch nguồn khát khao kiến thức, mong cái chữ xóa đi đói nghèo truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, thôi thúc con cháu họ Giàng thi đua học tập. Nói đến thành tích khuyến học, khuyến tài của dòng họ Giàng, cũng như chuyển biến trong giáo dục ở xã, mọi người còn biết tới ông Giàng A Tếnh, hiện là Phó Ban dân vận huyện ủy Văn Chấn. Khi đang là Bí thư Đảng ủy xã Suối Giàng, ông Tếnh được tín nhiệm bầu giữ chức Chủ tịch Hội Khuyến học xã. Với suy nghĩ “giáo dục là chìa khóa vàng mở cửa cuộc sống của đồng bào Mông Suối Giàng”, ông đã vận động dòng họ, bà con trong xã tích cực cho con em tới trường học chữ. Gia đình ông có 5 người con thì 4 người đã và đang theo học các trường đại học, cao đẳng. Là người con của dòng họ Giàng có truyền thống hiếu học, ông Tếnh đã “truyền lửa” cho phong trào học tập toàn xã. Dòng họ Giàng của ông Tếnh cùng các dòng họ khác như: họ Vàng, họ Mùa, họ Sổng, họ Lờ, họ Tráng, họ Sùng…cùng nhau đoàn kết, xây dựng nên tổ chức Hội khuyến học các cấp từ xã đến thôn, bản phát triển vững mạnh, đem lại hiệu quả thiết thực.
Với tinh thần “Tương thân, tương ái”, dòng họ Giàng còn đứng ra vận động, quyên góp trực tiếp hỗ trợ con em các dòng họ khác có hoàn cảnh khó khăn theo học hết lớp, hết cấp theo chuẩn phổ cập. Những đóng góp tích cực của dòng họ Giàng đã góp phần cùng chính quyền, nhân dân và ngành giáo dục địa phương thực hiện đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học năm 2004, đạt chuẩn phổ cập giáo dục trung học cơ sở năm 2005 và trở thành dòng họ dân tộc Mông hiếu học tiêu biểu của tỉnh Yên Bái.
Trung Kiên