Đến nay, toàn tỉnh Bắc Kạn mới có 54/112 xã được phê duyệt Đề án quy hoạch xây dựng nông thôn mới, chiếm 48% tổng số xã trong toàn tỉnh. 3 trong 8 huyện, thị (thị xã Bắc Kạn, huyện Na Rì, huyện Ngân Sơn) đã duyệt xong đề án cho tất cả các xã. Đáng chú ý trong số các huyện còn lại, huyện Chợ Mới chưa có xã nào được duyệt, Chợ Đồn có 1/21 xã, Pác Nặm 1/10 xã, Ba Bể được 8/15 xã...
Nguyên nhân của tình trạng trên là công tác tổ chức thực hiện chưa tốt, chính quyền cấp xã, huyện chưa thực sự sâu sát, quyết liệt, chưa hiểu hết tầm quan trọng của việc xây dựng nông thôn mới. Công tác tuyên truyền còn hời hợt, nhiều người dân ở vùng sâu, vùng xa còn chưa hiểu được ý nghĩa, lợi ích của việc xây dựng nông thôn mới. Đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh Ma Xuân Thu, cho biết: "Nhiều cử tri ở các xã thuộc huyện Chợ Đồn hiện vẫn không hiểu thế nào là xây dựng nông thôn mới, không hiểu được giá trị văn hóa, kinh tế... khi hình thành một nông thôn mới với đường rộng, điện sáng, nước sinh hoạt hợp vệ sinh, trường học, bệnh xá... Thậm chí ngay cả cán bộ thôn, xã cũng vậy. Tiền dùng cho tuyên truyền có 500 triệu đồng thì giải ngân hết, trong khi toàn bộ kinh phí cấp cho xây dựng nông thôn mới chỉ giải ngân được trên 17%".
Xã Nông Hạ (huyện Chợ Mới), là một trong ba xã được tỉnh chọn là xã điểm để xây dựng nông thôn mới, nhưng đã phải trả lại nguồn kinh phí 3,1 tỷ đồng do tỉnh cấp để làm đường. Theo Phó Chủ tịch UBND xã Đinh Lâm Doanh, lý do là dân không chịu làm đường vì phải đóng góp nhiều. Qua tìm hiểu, tuyến đường mà xã Nông Hạ dự định thực hiện bê tông hóa là tuyến đường từ thôn Nà Pia - Nà Cắn - Nà Cù. Tuyến đường này đã được mở rộng từ lâu, mặt đường rộng từ trên 3 - 5 mét, rất thuận tiện cho việc bê tông hóa. Tỉnh quy định chỉ hỗ trợ xi măng, ống cống và chi phí quản lý, còn lại dân đóng góp công và cát sỏi để thực hiện. Không hiểu xã Nông Hạ tính toán thế nào mà tổng chi phí hỗ trợ chỉ là 20-30%, còn lại 70-80% dân phải đóng góp là quá lớn, nên dân không làm.
Để chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đi vào cuộc sống cần định hướng, vận động, thuyết phục người dân, tạo lòng tin, sức mạnh đoàn kết vì cộng đồng, vì sự tiến bộ của người dân...
Nguyễn Trình