Ngày 18/7, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định về tiêu chí xác định thôn đặc biệt khó khăn, xã thuộc vùng dân tộc và miền núi giai đoạn 2012 - 2015, trong đó quy định thôn đặc biệt khó khăn phải có đủ 3 tiêu chí.
Cụ thể, tiêu chí thứ nhất là có đủ 2 điều kiện sau: Tỷ lệ hộ nghèo và hộ cận nghèo từ 55% trở lên; trong đó tỷ lệ hộ nghèo phải từ 25% trở lên; có ít nhất 2 trong 3 yếu tố là: Trên 80% lao động chưa qua đào tạo nghề; trên 50% số hộ không có nhà tiêu hợp vệ sinh; trên 30% số hộ thiếu nước sinh hoạt hợp vệ sinh.
Tiêu chí thứ hai là có ít nhất 2 trong 3 điều kiện: Trên 20% số hộ thiếu đất sản xuất; trên 50% diện tích đất canh tác có nhu cầu tưới tiêu, nhưng chưa được tưới tiêu; có 1 trong 2 yếu tố: Chưa có cán bộ khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư thôn, bản hoặc dưới 10% số hộ làm nghề phi nông nghiệp.
Tiêu chí thứ ba, có đủ 2 điều kiện sau: Chưa có đường giao thông từ thôn đến trung tâm xã được cứng hóa theo tiêu chí nông thôn mới; có ít nhất 1 trong 3 yếu tố sau: Chưa đủ phòng học cho các lớp mẫu giáo theo quy định hoặc trên 30% số hộ chưa có điện sinh hoạt hoặc chưa có nhà sinh hoạt cộng đồng đạt chuẩn.
Xã thuộc vùng dân tộc và miền núi được xác định theo 3 khu vực: Xã khu vực III là xã có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn nhất; xã khu vực II là xã có điều kiện kinh tế - xã hội còn khó khăn nhưng đã tạm thời ổn định; xã khu vực I là các xã còn lại.
Cụ thể, xã khu vực III là xã có ít nhất 4 trong 5 tiêu chí sau:
Tiêu chí thứ nhất, số thôn đặc biệt khó khăn còn từ 35% trở lên (tiêu chí bắt buộc);
Tiêu chí thứ hai, tỉ lệ hộ nghèo và cận nghèo từ 45% trở lên, trong đó tỷ lệ hộ nghèo phải từ 20% trở lên;
Tiêu chí thứ ba, có ít nhất 3 trong 5 điều kiện sau: Đường trục xã, liên xã chưa được nhựa hóa, bê tông hóa; còn ít nhất một thôn chưa có điện lưới quốc gia; chưa đủ phòng học cho lớp tiểu học hoặc các lớp học ở thôn theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo; trạm y tế xã chưa đạt chuẩn theo quy định của Bộ Y tế; nhà văn hóa xã chưa đạt chuẩn theo quy định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Tiêu chí thứ tư, có ít nhất 2 trong 3 điều kiện sau: Còn từ 30% số hộ chưa có nước sinh hoạt hợp vệ sinh; tỷ lệ lao động chưa qua đào tạo nghề trên 60%; trên 50% cán bộ chuyên trách, công chức xã chưa đạt chuẩn theo quy định.
Tiêu chí thứ năm, có ít nhất 2 trong 3 điều kiện: Còn từ 20% số hộ trở lên thiếu đất sản xuất theo quy định; chưa có cán bộ khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư xã đạt chuẩn; dưới 10% số hộ làm nghề phi nông nghiệp.
Xã khu vực II là xã có ít nhất 4 trong 5 tiêu chí sau:
Tiêu chí thứ nhất, có dưới 35% số thôn đặc biệt khó khăn (tiêu chí bắt buộc).
Tiêu chí thứ hai, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo từ 20% đến dưới 45%; trong đó tỷ lệ hộ nghèo từ 10% đến dưới 20%.
Tiêu chí thứ ba, có ít nhất 2 trong 4 điều kiện sau: Đường trục xã, liên xã đến thôn chưa được nhựa hóa, bê tông hóa; còn có thôn chưa có điện lưới; chưa đủ phòng học cho lớp tiểu học hoặc các lớp học ở thôn theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo; trạm y tế xã chưa đạt chuẩn theo quy định của Bộ Y tế.
Tiêu chí thứ tư, có ít nhất 2 trong 3 điều kiện sau: Có dưới 30% số hộ chưa có nước sinh hoạt hợp vệ sinh; tỷ lệ lao động chưa qua đào tạo nghề từ 30% đến dưới 60%; có từ 30% đến dưới 50% cán bộ chuyên trách, công chức xã chưa đạt chuẩn theo quy định.
Tiêu chí thứ năm, có ít nhất 1 trong 2 điều kiện: Còn từ 10% đến dưới 20% số hộ thiếu đất sản xuất theo quy định; chưa có cán bộ khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư xã đạt chuẩn.
Xã khu vực I là các xã còn lại thuộc vùng dân tộc và miền núi không phải xã khu vực III và xã khu vực II.