Từ thành phố Việt Trì, chúng tôi vào huyện Tân Sơn (Phú Thọ), một trong 62 huyện nghèo được thụ hưởng chương trình 30a của Chính phủ trong tiết trời thu mát. Là huyện miền núi đặc biệt khó khăn của tỉnh Phú Thọ, nên những năm trước để đến được các xã vùng cao như Thu Cúc, Tân Phú... phải mất từ hai giờ đồng hồ trở lên; nhưng nay con đường nhựa phẳng lì đưa chúng tôi ngược ngàn nhanh hơn. Dọc hai bên đường hiển hiện những công trình phúc lợi xã hội do Nhà nước đầu tư đã và đang phát huy hiệu quả, góp phần xóa đói giảm nghèo bền vững cho vùng cao.
Ông Bùi Đức Nhẫn, Chủ tịch UBND huyện Tân Sơn cho biết: Là một huyện nghèo, đời sống nhân dân các dân tộc còn nhiều khó khăn nên Tân Sơn đã được thụ hưởng chính sách hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững dành cho 62 huyện nghèo trong cả nước theo Nghị quyết 30a/CP của Chính phủ. Sau khi có Nghị quyết của Chính phủ, Tân Sơn đã triển khai các nội dung của Nghị quyết kịp thời tới các địa phương và xây dựng đề án “Phát triển kinh tế - xã hội giảm nghèo nhanh và bền vững giai đoạn 2009 - 2020” với tổng nhu cầu vốn trên 4.653 tỷ đồng; trong đó vốn hỗ trợ từ ngân sách Trung ương gần 3.887 tỷ đồng, vốn ngân sách tỉnh trên 438 tỷ đồng và vốn huy động từ các tổ chức kinh tế - xã hội, nhân dân trên 328 tỷ đồng.
|
Phát triển cây chè đặc sản góp phần giúp Tân Sơn phát triển bền vững. |
Tân Sơn hiện có 17 xã, thì có tới 14 xã đặc biệt khó khăn, 3 xã miền núi khu vực II có 7 thôn bản thuộc diện đặc biệt khó khăn. Đồng bào dân tộc chiếm trên 82%, trong đó đông nhất là dân tộc Tày, Mông, Dao, Mường... Mặc dù có tiềm năng về đất đai, thuận lợi về khí hậu để phát triển kinh tế nông - lâm nghiệp nhưng do địa hình phức tạp nên tỷ lệ hộ nghèo toàn huyện với chiếm tỷ lệ cao: Năm 2007 là 62%, và đến cuối năm 2010 còn trên 41%; trong đó cá biệt có những xã tỉ lệ hộ nghèo chiếm trên 50% như: Vinh Tiền 66,8%, Lai Đồng 62%, Đồng Sơn 60,7%... Ông Bùi Đức Nhẫn cho biết: Với quan điểm chỉ đạo, phát triển kinh tế - xã hội phải phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; đẩy mạnh phát triển kinh tế bền vững gắn với phát triển văn hóa, xã hội, giải quyết các vấn đề an sinh xã hội, xóa đói, giảm nghèo nhanh và bền vững; tăng cường ổn định chính trị, củng cố quốc phòng, an ninh và bảo vệ môi trường. Mục tiêu cụ thể trong giai đoạn 2011 - 2015, có tính đến năm 2020, Tân Sơn phấn đấu giảm nghèo nhanh và bền vững.
Mặc dù là huyện nghèo, nhưng các cấp ủy đảng và chính quyền địa phương luôn quan tâm đến các chương trình phúc lợi xã hội. Đặc biệt, chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người nghèo được triển khai khá tích cực, tạo sự đồng thuận, phấn khởi và tin tưởng của người dân. Trong thời gian qua, toàn huyện đã cải tạo và làm mới 4.200 nhà đại đoàn kết cho các hộ nghèo, hộ thuộc diện đặc biệt khó khăn. Chỉ riêng trong năm 2009, đã có trên 3.000 hộ được xóa nhà tạm theo quyết định 167 của Thủ tướng Chính phủ với tổng kinh phí giải ngân trên 63.200 triệu đồng từ nguồn vốn của Chính phủ, vốn vay Ngân hàng chính sách xã hội, vốn hỗ trợ của các doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế... và sự đóng góp giúp đỡ của cộng đồng, dòng tộc, tạo sự đồng thuận, phấn khởi và tin tưởng của người dân với Đảng, chính quyền ở địa phương.
Ông Trương Tất La, Phó Bí thư huyện ủy khẳng định: Một trong những hướng giảm nghèo nhanh, bền vững và hiệu quả ở Tân Sơn hiện nay là trồng và bảo vệ rừng. Dự án 661 về trồng mới 5 triệu ha rừng được triển khai từ nhiều năm trước đã góp phần phủ xanh đất trống đồi núi trọc ở các xã vùng cao. Năm 2010 rừng trồng mới tăng 495 ha so với năm 2007. Nghề rừng đã tạo việc làm, góp phần cải thiện đời sống một bộ phận không nhỏ người nông dân các dân tộc, ngày càng có thêm các hộ giàu lên từ rừng. Chương trình phát triển sản xuất lâm nghiệp đã giải quyết việc làm cho trên 7.000 lao động đạt mức thu nhập bình quân 4,15 triệu đồng/người/năm. Bên cạnh đó, Chương trình 135 giai đoạn II với các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, xây dựng cơ sở hạ tầng, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cơ sở và cộng đồng, duy tu và bảo dưỡng công trình... đã tạo động lực để các địa phương phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Nhiều mô hình kinh tế mới như nuôi lợn rừng ở Văn Luông, bò lai sind ở Tân Phú đem lại hiệu quả kinh tế là niềm tin để nhân dân các dân tộc trong huyện tích cực đầu tư, vươn lên làm giàu. Ngoài ra, các nghề truyền thống được duy trì và phát triển như trồng chè đặc sản ở các xã: Long Cốc, Minh Đài, Tam Thanh; nghề dệt thổ cẩm ở Kim Thượng... đã góp phần tạo việc làm cho nhân dân các dân tộc ở các địa phương.
Nghị quyết 30a của Chính phủ đã và đang giúp nhân dân các dân tộc ở Tân Sơn ngày một phát triển. Trong quá trình thực hiện Nghị quyết, huyện đã vận dụng linh hoạt, có sửa đổi, bổ sung cho đối tượng thụ hưởng và nâng mức hỗ trợ, mức đầu tư. Ngoài ra sẽ xây dựng thêm một số cơ chế, chính sách và giải pháp đặc thù phù hợp với các huyện nghèo như: Chính sách về hỗ trợ sản xuất, tạo việc làm, tăng thu nhập, chính sách về giáo dục - đào tạo, dạy nghề, nâng cao dân trí, chính sách cán bộ đối với các huyện nghèo... Đặc biệt là việc phân bổ nguồn vốn từ trên xuống sẽ giúp cho Tân Sơn xóa đói giảm nghèo bền vững.
Bài và ảnh: V. Tôn