Từ lâu, chè Hà Giang đã nổi tiếng trong và ngoài nước với thương hiệu chè San tuyết - loại chè được trồng ở vùng có độ cao từ 500m đến 2000m so với mực nước biển. Đến nay, cả tỉnh có trên 20.000 ha chè, được trồng chủ yếu tại các huyện Bắc Quang, Quang Bình, Hoàng Su Phì, Xín Mần. Ngành chè thu hút 8 doanh nghiệp, 23 HTX và trên 700 cơ cở sản xuất, chế biến.
Cây chè được các nhà quản lý và chỉ đạo điều hành phát triển kinh tế của tỉnh xác định là cây góp phần tích cực cho việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, là một trong những loại cây hàng hóa chiến lược để thực hiện chương trình xóa đói giảm nghèo của tỉnh. Thế nhưng trên thực tế, những năm qua chè Hà Giang chưa có sức cạnh tranh trên thương trường về tất cả các mặt cần và đủ của một sản phẩm hàng hóa. Theo ý kiến của giới chuyên môn, nguyên nhân là do diện tích chè không tập trung nên khó khăn cho việc triển khai sản xuất lớn, áp dụng khoa học công nghệ và cơ giới hóa, mật độ vườn chè chưa đảm bảo, đầu tư thâm canh chưa được chú trọng.
Chè ở Hà Giang chủ yếu được trồng bằng hạt, nên đến nay, nhiều diện tích chè đã bị già cỗi và có biểu hiện suy thoái. Ở các huyện vùng cao núi đất như Hoàng Su Phì, Xín Mần, cây chè được bà con các dân tộc phần lớn trồng theo lối quảng canh, chưa chú trọng vào đầu tư thâm canh. Khâu chế biến chè hầu như cũng làm thủ công hoàn toàn. Năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm chè đạt thấp, công tác quảng bá lại kém nên sức tiêu thụ sản phẩm cũng kém và hệ quả cuối cùng là người trồng chè có mức thu nhập thấp, đời sống không ổn định, nguy cơ tái nghèo cao.
Được biết, Sở NN & PTNT Hà Giang đang xây dựng đề án, tham mưu cho UBND tỉnh kế hoạch nâng cao chất lượng sản phẩm cây chè, có sự đầu tư thỏa đáng, tạo đà cho chè San tuyết. Hà Giang phấn đấu đến năm 2015, diện tích chè đạt 17.000 ha cho thu hoạch ổn định, sản lượng chè búp tươi đạt 90.000 tấn, năng suất chè bình quân đạt 53 tạ/ha.
Công Hải