12:01 26/12/2011

Công tác hải quan sau 1 năm nhìn lại

Ông Nguyễn Dương Thái cho biết với sự nỗ lực của toàn thể cán bộ công chức, ngành Hải quan đã hoàn thành tốt nhiệm vụ của năm 2011. Một trong số những kết quả nổi bật là ngành đã tham mưu với Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển Hải quan Việt Nam đến năm 2020...

Ông Nguyễn Dương Thái cho biết với sự nỗ lực của toàn thể cán bộ công chức, ngành Hải quan đã hoàn thành tốt nhiệm vụ của năm 2011. Một trong số những kết quả nổi bật là ngành đã tham mưu với Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển Hải quan Việt Nam đến năm 2020 theo Quyết định số 448/QĐ-TTg ngày 25/3/2011, tiếp đó Bộ trưởng Bộ Tài chính đã phê duyệt Kế hoạch cải cách, phát triển và hiện đại hóa ngành Hải quan giai đoạn 2011- 2015 theo Quyết định số 1514/QĐ-BTC ngày 22/6/2011. Đây là cơ hội và cũng là thách thức đối với toàn ngành Hải quan và có một ý nghĩa quan trọng đặc biệt xác định mục tiêu phấn đấu cho công cuộc cải cách hiện đại hóa của Hải quan Việt Nam trong những năm tới.

Hoạt động nghiệp vụ thông quan điện tử tại Chi cục Hải quan quản lý hàng Đầu tư - Gia công (Cục Hải quan thành phố Hải Phòng). Ảnh: Hà Thái - TTXVN

Năm 2011cũng là năm Tổng cục Hải quan lấy là “năm kiểm tra sau thông quan” theo đó đã ban hành Chỉ thị 568/CT-TCHQ ngày 9/2/2011 về Tăng cường công tác kiểm tra sau thông quan (KTSTQ). Sau 1 năm thực hiện, có thể đánh giá lĩnh vực này đã giành được nhiều kết quả, tạo được chuyển biến vượt bậc, một cú hích mạnh vào hoạt động KTSTQ toàn ngành Hải quan với kết quả cụ thể: Trong năm 2011, toàn lực lượng đã kiểm tra, đánh giá được 2016 DN, bằng 241% so với năm 2010, đạt 110% so với chỉ tiêu đăng ký (1.832 DN). Số cuộc KTSTQ tại trụ sở doanh nghiệp là 140, bằng 500% so với năm 2010 (28 cuộc). Số thu từ KTSTQ tăng mạnh, toàn Ngành đã quyết định truy thu được 512,5 tỷ đồng, đạt 163% so với chỉ tiêu đăng ký của Hải quan địa phương (267,5 tỷ đồng) và bằng 176% so với năm 2010 (290,4 tỷ đồng). Qua công tác phúc tập đã ra quyết định truy thu 47,5 tỷ đồng, đã thu được 42,5 tỷ đồng vào ngân sách.

Về công tác thu thuế, năm 2011 ngành Hải quan được Quốc hội, Chính phủ và Bộ Tài chính giao dự toán thu NSNN là: 180.700 tỷ đồng. Với sự cố gắng nỗ lực, đoàn kết, nhất trí của tập thể lãnh đạo Tổng cục Hải quan, các Cục Hải quan, các đơn vị Vụ/Cục thuộc cơ quan Tổng cục Hải quan trong chỉ đạo, điều hành việc thực thi pháp luật hải quan, pháp luật về thuế, cũng như phát huy tối đa hiệu quả của các biện pháp nghiệp vụ chống thất thu ngân sách, dự kiến năm 2011 số thu ngành Hải quan đạt 213.000 tỷ đồng, tăng 17,9% (213.000/180.700) so với dự toán, tăng 17,4% (213.000/ 181.485) so với năm 2010. Có được kết quả trên không thể không nhắc đến sự đóng góp của lực lượng kiểm soát hải quan trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, bảo đảm an ninh quốc gia, chống thất thu thuế đồng thời góp phần bình ổn thị trường, cụ thể: Tính đến ngày 15/12/2011, toàn ngành đã phát hiện, bắt giữ được 19.485 vụ việc vi phạm, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính trên 639 tỷ 580 triệu đồng (số vụ tăng 39,9%, trị giá tăng 35,8% so với năm 2010). Số tiền đã xử lý, thu nộp ngân sách ước đạt 119 tỷ đồng. Số vụ cơ quan Hải quan ra quyết định khởi tố 7 vụ, chuyển cơ quan khác khởi tố 75 vụ.

Bên cạnh đó thủ tục hải quan điện tử (TTHQĐT) đã được triển khai trên diện rộng, nâng cao về chất và mức độ tự động hóa, góp phần tạo thuận lợi cho hoạt động XNK và được cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao. 19 cục hải quan triển khai TTHQĐT, với 90 chi cục hải quan triển khai TTHQĐT, tăng 466,67% so với năm 2010; TTHQĐT áp dụng đối với 3 loại hình chính là kinh doanh, gia công, SXXK và 6 loại hình khác là chế xuất, TN-TX, XNK dự án đầu tư, XNK tại chỗ, XNK trả lại, chuyển cửa khẩu. Số lượng doanh nghiệp làm TTHQĐT là 46.919, gấp 116,42 lần so với năm 2009. Tổng số tờ khai điện tử đạt 2.510.153, tăng gấp 135,89 lần so với năm 2009. Kim ngạch XNK qua TTHQĐT đạt 198.932,94 triệu USD, gấp 101,65 lần so với năm 2009.

Năm 2011, ngành Hải quan bắt đầu triển khai dự án hệ thống thông quan tự động VNACCS do Chính phủ Nhật Bản tài trợ trên cơ sở tuyên bố chung ngày 31/10/2011 giữa Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda trong đó có nêu: “Hai bên khẳng định lại cam kết của mình triển khai dự án thông quan tự động và cơ chế 1 cửa trên nền tảng công nghệ hệ thống NACCS của Nhật vào Hải quan Việt Nam”. Đến nay, công tác chuẩn bị Dự án được thực hiện theo đúng kế hoạch, hai bên đã tổ chức 9 phiên làm việc liên tiếp, hoàn thiện thiết kế sơ bộ hệ thống VNACCS/VCIS và văn kiện dự án. Năm 2011, lần đầu tiên công tác chỉ số đánh giá hoạt động hải quan được thực hiện một cách có hệ thống và thống nhất trong ngành. Tuy là nhiệm vụ mới nhưng công tác này cũng đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ. Cụ thể: Đã ban hành Hệ thống chỉ số đánh giá hoạt động thực hiện từ năm 2011 (Quyết định số 1314/QĐ-TCHQ ngày 18/7/2011) bao gồm: 6 chỉ số thuộc Nhóm chỉ số tổng quát và 26 chỉ số thuộc Nhóm chỉ số cụ thể. Kết quả của mỗi chỉ số sẽ là những con số biết nói cả về kết quả công việc đạt được, chất lượng công việc cũng như nêu ra các nội dung cần phải tiếp tục triển khai để đạt được hiệu quả cao hơn.

Một trong những mục tiêu của ngành Hải quan là phát triển, nâng cao hiệu quả công tác quản lý rủi ro nhằm đáp ứng yêu cầu cải cách, hiện đại hóa hải quan và mở rộng TTHQĐT. Theo đó, Tổng cục Hải quan đã trình Bộ Tài chính thành lập Ban Quản lý rủi ro (QLRR) là đơn vị độc lập thuộc cơ quan tổng cục, trực tiếp chỉ đạo thực hiện thống nhất quy trình áp dụng QLRR trong tất cả các khâu nghiệp vụ trên phạm vi toàn ngành. Đến nay đã hoàn thiện và triển khai hệ thống thông tin QLRR giai đoạn 2, tích hợp được tiêu chí lựa chọn lô hàng kiểm tra qua máy soi container tại cảng Cát Lái, TP.HCM và cảng Đình Vũ, Hải Phòng...

Bên cạnh các mảng công tác nghiệp vụ thì nhiệm vụ xây dựng lực lượng cũng được ngành Hải quan hết sức chú trọng. Nhằm tiếp tục xây dựng lực lượng Hải quan trong sạch, vững mạnh, nâng cao uy tín và cải thiện hình ảnh Hải quan trong mắt cộng đồng doanh nghiệp và xã hội, ngày 9/2/2011, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan đã ban hành Quyết định số 225/QĐ-TCHQ về “Tuyên ngôn phục vụ khách hàng” với phương châm hành động “Chuyên nghiệp - Minh bạch - Hiệu quả”. Sau 1 năm triển khai thực hiện, bước đầu đã nhận được sự ủng hộ, đánh giá cao từ cộng động doanh nghiệp.

Có thể khẳng định, sau 1 năm tích cực triển khai các mặt công tác, tập trung thực hiện 10 nhiệm vụ trọng tâm đã đề ra, các đơn vị trong toàn ngành Hải quan đã hoàn thành tốt nhiệm vụ đã đề ra.

Tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, trong năm 2012, ngành Hải quan tập trung triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm sau: Đẩy nhanh tiến độ Cơ chế Hải quan một cửa quốc gia và AseaN với mục tiêu: Hoàn thiện cơ sở pháp lý, quy trình thủ tục; hạ tầng CNTT trong tháng 12/2012 để thí điểm thực hiện ở các đơn vị thuộc Bộ Công Thương, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan), Bộ Giao thông Vận tải và một số cơ quan nhà nước ở địa phương thuộc các ngành tài chính, công thương và giao thông vận tải từ tháng 1 đến tháng 12/2013. Tiếp tục triển khai TTHQĐT trong giai đoạn 2012 - 2015 với mục tiêu. Đẩy mạnh việc triển khai công tác đánh giá chỉ số hoạt động hải quan, với mục tiêu: Triển khai Hệ thống chỉ số hoạt động hải quan cả về chiều rộng và chiều sâu, tập trung triển khai chỉ số đo thời gian trung bình giải phóng hàng, chỉ số đánh giá sự hài lòng của khách hàng, phấn đấu có thể công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng về chất lượng dịch vụ công của cơ quan hải quan đối với cộng đồng doanh nghiệp. Tăng cường ứng dụng CNTT, với mục tiêu: Tích hợp hệ thống phần mềm theo mô hình xử lý dữ liệu tập trung: Tiếp nhận khai hải quan điện tử (E-declaration); Tiếp nhận thông tin manifest điện tử (E-manifest); Thu thuế XNK điện tử (E-Payment); Giấy phép điện tử (E-permit, C/O) phục vụ hải quan điện tử hiện tại và làm tiền đề tiếp nhận hệ thống VNACCS/VCIS và Cơ chế Hải quan một cửa quốc gia...

Thu Hương