Tiền học, tiền xây dựng trường, tiền quỹ lớp, tiền tin nhắn, tiền đồng phục, tiền đóng góp ủng hộ người nghèo… Niềm vui đưa con tới trường chưa được bao ngày, thì các bậc làm cha, làm mẹ đã phải “méo mặt” rút hầu bao cho các khoản thu đầu năm. Với những gia đình kinh tế không dư dả, thì đây thực sự là một phen“điêu đứng”.

Vừa thấy chồng mặc quần áo chuẩn bị đi họp phụ huynh đầu năm cho con, chị Trang (Hà Nội) đã vội với theo: “Anh nhớ mang tiền đi để đóng quỹ lớp nhé, chắc năm nay vẫn phải 1 triệu đấy”. Quay sang tôi, vị hàng xóm bất đắc dĩ phải chứng kiến “chương trình” đầu năm này, chị Trang phân bua: “Năm nào cũng cứ họp đầu năm là đóng quỹ lớp, học cuối kỳ là tổng kết quỹ lớp và lại… đóng quỹ lớp. Mỗi kỳ quỹ là 1 triệu đồng, tổng số lớp 23 cháu, là 23 triệu đồng/ kỳ, thế mà Ban phụ huynh đôi khi vẫn còn kêu không đủ kinh phí cho hoạt động của các cháu”.

Những khoản thu khiến cha mẹ “rỗng ví”. Ảnh: M.Đ

Con gái chị Trang năm nay lên lớp 7 của một trường tư của Hà Nội. Trường tư, nên đóng góp cũng nhiều “nổi trội” so với trường công. Vừa hết hè vào năm học mới, còn chưa kịp dự khai giảng, đã thấy thông báo đóng tiền học 1 tháng (gần 5 triệu đồng) cộng tiền xây dựng trường 70 USD (1,5 triệu đồng), tổng cộng là 6,5 triệu đồng. Sau đó đến thông báo mua đồng phục. “Theo thông báo của nhà truờng, đồng phục do một công ty may thiết kế riêng, chất lượng vải tốt, nên giá cũng không hề rẻ, tôi chỉ mua sơ sơ cho con 3 cái áo, 3 cái váy, tận dụng nốt đồng phục năm ngoái, thế mà cũng lên tới gần 1,5 triệu đồng rồi”, chị Trang cho biết.

Nhưng cũng theo chị Trang, thế là còn “đỡ” vì đã có quần áo cũ của con từ năm ngoái, chứ với những nhà cho con vào lớp 1, thì tiền đồng phục chắc phải 4 - 5 triệu đồng mới mua đủ từ áo, váy, quần mặc hàng ngày, váy - quần lễ phục mặc ngày thứ hai và ngày lễ, rồi bộ comple, rồi áo len, áo khoác… “Cô bạn tôi năm nay có con vào lớp 1 của trường, vừa bảo em cứ tính mua cho cháu đủ 6 ngày học trong tuần, thế là đi đứt gần chục triệu, mà trường lại không cho đi mua quần áo bên ngoài, vì bảo có mẫu mã riêng, đến là mệt”, chị Trang than thở.

“Chưa hết đâu, sau tiền học, tiền đồng phục, là đến tiền sổ liên lạc điện tử 40.000 đồng/tháng, cả năm học 9 tháng là 360.000 đồng, ngày ngày thấy con mang thông báo về, mà mặt vợ chồng tôi cứ méo xẹo đi, rồi hỏi đùa con ‘Hết thông báo đóng tiền chưa con’, đầu năm, đến mệt vì các khoản đóng góp”, chị Trang nói thêm.

Tôi nhẩm tính, như vậy từ đầu năm tới giờ, gia đình chị Trang đã phải “móc hầu bao” ra gần 10 triệu đồng cho các khoản thu, đi đứt 2 tháng lương của cả vợ lẫn chồng. Tất nhiên, có những khoản phải đóng như tiền học, nhưng cũng có những khoản vô lý như đồng phục, hay quỹ lớp, rồi tin nhắn, với mức thu toàn cao vút cả!

Trường tư thì vậy, với trường công xem ra cũng không hề nhẹ nhàng hơn là mấy. Anh Đoàn Anh (Hà Nội), đi họp phụ huynh cho con gái học lớp 9, về “khoe” với vợ thông báo thu đầu năm của cô, được viết cẩn thận trên bảng để các bậc phụ huynh có thể đọc được ngay khi vào lớp: Học phí 5 tháng 200.000 đồng, quỹ đội 9 tháng 18.000 đồng, nước uống 5 tháng 60.000 đồng, sổ liên lạc điện tử (tin nhắn) 5 tháng 150.000 đồng, quỹ trường 75.000 đồng/em/học kỳ, quỹ lớp 700.000 đồng/em/học kỳ, tiền ủng hộ người nghèo 26.000 đồng. Tất tần tật là 1.226.000 đồng. “Gì thì gì, mình cũng đã chuẩn bị sẵn tiền, chứ hầu hết phụ huynh là phải khất cô hôm sau sẽ gửi con mang đến đóng, chị phụ huynh ngồi cạnh tôi còn than thở nhà có 2 đứa học ở trường, lớp nào cũng đóng góp đầu năm, hết khoảng 3 triệu cho 2 đứa, khó khăn quá”, anh Đoàn Anh chia sẻ.

Không chỉ ở Hà Nội, mà các địa phương khác trong cả nước, vấn nạn “thu” đầu năm cũng thật sự là điều làm đau đầu các bậc làm cha, làm mẹ. Chị N.T.H, có con mới vào lớp 10 trường THPT Nguyễn Trung Trực (quận Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh) cho biết: “Ngay khi nộp hồ sơ, nhà trường đã yêu cầu đóng 1,2 triệu đồng tiền học hè, sau đó đóng tiền đồng phục 400.000 đồng (gồm 2 áo sơ mi và một bộ đồ thể dục), tiền bảo hiểm ở trường 320.000 đồng. Vừa rồi, khi nhập học và họp phụ huynh nhà trường thông báo các khoản đóng tiếp theo như học phí 870.000 đồng/tháng; tiền vệ sinh, nước uống, photo giấy thi, tài liệu học tập... 155.000 đồng, tiền quỹ lớp 100.000 đồng/năm. Còn một khoản tiền mà tất cả phụ huynh đều phải đóng 300.000 đồng nhưng phụ huynh không biết tiền đó là gì, chỉ biết gọi là tiền quỹ phát triển giáo dục. Tổng cộng tôi phải đóng hết hơn 2 triệu đồng, đó là chưa kể nhiều thứ linh tinh khác”.

Tương tự, một phụ huynh có con đang học lớp 3 trường Tiểu học Trương Văn Thành (Hóc Môn, TP Hồ Chí Minh) cho biết: “Cũng may con tôi không phải là lớp học đầu cấp, chứ lớp học đầu cấp có khi phải đóng nhiều hơn. Khi nhà trường liệt kê các khoản phải đóng vào đầu năm vợ chồng tôi đều thấy "chóng mặt" với các khoản thu này như: Học phí bán trú 900.000 đồng/tháng, bảo hiểm y tế 300.000 đồng, quỹ hội phụ huynh 100.000 đồng, thiết bị học tập 175.000 đồng, tiền mua sách Anh văn tự chọn 245.000 đồng, Quỹ “Nụ cười hồng” giúp các em nghèo trong lớp 20.000 đồng, bên cạnh đó quỹ lớp hàng tháng các bé phải đóng thêm 10.000 đồng”.

Cũng theo các phụ huynh, mặc dù những khoản thu nhà trường đưa ra chưa thuyết phục, hoặc họ cũng không biết khoản thu đó để làm gì nhưng vì muốn con không bị thầy cô "đặc biệt quan tâm", hoặc vì nghĩ “phải đóng”, nên cũng đành… cắn răng đóng góp.

Nhóm PV