Thực hiện chương trình kiểm tra tình hình phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng trên địa bàn, trong hai ngày 7-8/9, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cùng đoàn công tác Trung ương đã thăm và làm việc tại Quảng Trị, trực tiếp khảo sát mô hình nông thôn mới tại xã Vĩnh Thạch, Vĩnh Linh và đời sống quân dân huyện đảo Cồn Cỏ.

Tại bờ bắc sông Thạch Hãn, nơi từng là điểm xuất phát và trở về của các chiến sĩ tham gia chiến dịch 81 ngày đêm Thành cổ Quảng Trị, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cùng lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương đã thành kính dâng hương tại Đền thờ tưởng niệm liệt sĩ, tưởng niệm sự hy sinh cao cả của các thế hệ quân nhân Việt Nam.

Chủ tịch nước đã thả vòng hoa xuống dòng Thạch Hãn linh thiêng và huyền thoại, bày tỏ tri ân trước anh linh các anh hùng liệt sĩ, những người đã dâng hiến tuổi xuân, tạc vào lịch sử dựng nước và giữ nước khúc tráng ca bất tử. Hơn 40 năm qua, bờ bắc sông Thạch Hãn nay đã trở thành địa danh lịch sử, nơi giáo dục truyền thống cho các thế hệ mai sau về những giá trị của chủ nghĩa anh hùng cách mạng.


Tiếp đó, Chủ tịch nước và đoàn công tác đã tới thăm và kiểm tra tại xã nông thôn mới Vĩnh Thạch (huyện Vĩnh Linh), một trong những xã có nhiều cách làm sáng tạo trong tái cơ cấu kinh tế, thực hiện các mô hình trồng tiêu năng suất cao, nuôi bò, xây dựng hạ tầng qua vận động hiến đất và huy động nguồn lực xã hội hóa.

Sau 3 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, Vĩnh Thạch đã có chuyển biến tích cực và toàn diện trong xây dựng nông thôn mới, trở thành một trong những xã dẫn đầu toàn tỉnh về số tiêu chí nông thôn mới với 15/19 tiêu chí đạt chuẩn. Mục tiêu phấn đấu của xã đến cuối năm 2014 sẽ đạt 19/19.

Trực tiếp khảo sát tại các vườn tiêu, đường làng ngõ xóm, Chủ tịch nước đã ân cần hỏi thăm và trò chuyện cùng bà con về ý nghĩa xây dựng nông thôn mới. Chủ tịch bày tỏ vui mừng trước mục tiêu chương trình nông thôn mới tại đây căn bản hoàn thiện, sớm về đích; đường làng ngõ xóm phong quang, không khí vui tươi, thân thiện, đoàn kết.

Chủ tịch căn dặn địa phương khi xây dựng các công trình có tài trợ của doanh nghiệp cần phù hợp thực tế, hài hòa với các địa phương lân cận, tránh phô trương. Chủ tịch nhấn mạnh, sau khi hoàn thành 19 tiêu chí nông thôn mới, Vĩnh Thạch cần tiếp tục phấn đấu làm giàu; đồng thời trao đổi kinh nghiệm, giúp đỡ các địa phương trong tỉnh cùng tiến bộ. Ghi nhận những bước tiến về chất lượng cây trồng vật nuôi của xã, Chủ tịch căn dặn địa phương cần ứng dụng công nghệ để nâng cao chất lượng nông phẩm, tạo ra thương hiệu hạt tiêu, cao su của Quảng Trị có sức cạnh tranh trên thương trường.

Làm việc với lãnh đạo chủ chốt tỉnh Quảng Trị, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã nghe Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Cường báo cáo tóm tắt tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh. Từ xuất phát điểm của một địa phương còn khó khăn của miền Trung, thu hút đầu tư gặp trở ngại do hạ tầng chậm phát triển, năng lực cạnh tranh cấp tỉnh thấp nhất khu vực, thời gian qua, kinh tế của Quảng Trị đã có chuyển biến tích cực.

Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm đạt 7,2%; thu ngân sách tăng 55%; kim ngạch xuất khẩu tăng 21% so với cùng kỳ. Đời sống người dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa tiếp tục được cải thiện. Đến tháng 8/2014, tổng nguồn lực huy động đầu tư cho nông thôn mới đạt 11.266 tỷ đồng, góp phần đổi mới bộ mặt nông thôn. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được cơ bản giữ vững.

Tại buổi làm việc, lãnh đạo tỉnh đã đề xuất Trung ương ủng hộ triển khai dự án cấp điện, làm kè chống xói lở phục vụ nhân dân huyện đảo Cồn Cỏ; tạo điều kiện để các nhà đầu tư xây dựng cảng nước sâu Mỹ Thủy - dự án có ý nghĩa quan trọng trên hành lang kinh tế Đông - Tây.

Với Cửa khẩu quốc tế La Lay và Lao Bảo, Quảng Trị kiến nghị lãnh đạo Đảng, Nhà nước ưu tiên bố trí vốn để hỗ trợ nâng cấp, mở rộng cơ sở hạ tầng. Trong bối cảnh 70% ngân sách dựa vào Trung ương hỗ trợ, tỉnh mong muốn có thêm nguồn lực để đầu tư cho hạ tầng: giao thông, thủy lợi, cơ sở vật chất, văn hóa.

Ghi nhận những chuyển biến tích cực của tỉnh, Chủ tịch nước cho rằng Quảng Trị còn nhiều khó khăn nhưng xu hướng tiếp tục phát triển vẫn là chủ đạo. Trong các lĩnh vực kinh tế, nông nghiệp của Quảng Trị là mặt nổi trội nhất. Đặc biệt về nông thôn mới, Quảng Trị là một trong những tỉnh xây dựng được nhiều điển hình tiên tiến, góp phần xóa đói giảm nghèo, thay đổi diện mạo, mở ra hướng phát triển mới cho tỉnh.

Chủ tịch nước cũng chỉ ra những khó khăn hiện hữu như về GDP, Quảng Trị khó đạt như Nghị quyết đề ra; tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn cao; cơ sở hạ tầng, giao thông cần đầu tư nhiều hơn để phát triển. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, tỉnh Quảng Trị vẫn còn nhiều vướng mắc. Thực trạng này đòi hỏi tỉnh cần có tính toán để khắc phục.


Chủ tịch gợi mở, 5 năm tới, Quảng Trị cần đưa chỉ số GDP bằng mức chung cả nước, chú trọng giữ vững quốc phòng an ninh, đặc biệt quan tâm phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới, vì nguồn lao động trong nông thôn còn lớn. Về công nghiệp, cần khai thác triệt để thế mạnh công nghiệp chế biến nông lâm thủy hải sản để khai thác nguồn nguyên liệu sẵn có, hỗ trợ nông dân, tăng kim ngạch xuất khẩu. Trong bối cảnh hội nhập, các ngành nghề sử dụng nhiều lao động như dệt may, da giày cũng là mũi nhọn cần tập trung để chuyển dịch cơ cấu nguồn nhân lực.

Về dịch vụ, trước hết các Bộ liên quan ở Trung ương cần rà soát lại chương trình phát triển hành lang kinh tế Đông-Tây, bàn bạc với các nước láng giềng phát triển du lịch, xác định lại vai trò của Khu kinh tế cửa khẩu Lao Bảo trong tổng thể hành lang Đông-Tây. Chủ tịch nước nhất trí Trung ương sẽ có sự hỗ trợ phù hợp, với tinh thần ngân sách chỉ là một phần.

Về ý kiến cho rằng cần có những "cú hích" cho kinh tế Quảng Trị, Chủ tịch nước nêu rõ: Quảng Trị cần xuất phát từ điều kiện thực tế, dồn sức cho những dự án trọng điểm, trong đó Cảng Mỹ Thủy, Khu kinh tế Đông Nam là các trường hợp cần xem xét. Đầu tư nên chia làm nhiều giai đoạn, làm theo hình thức cuốn chiếu, không nên làm tràn lan, tránh lãng phí.

Chủ tịch nhấn mạnh, thời hạn chuẩn bị kết thúc nhiệm kỳ đại hội đã cận kề, đồng thời giai đoạn quá độ để mở cửa nền kinh tế Việt Nam hội nhập hoàn toàn cùng thế giới không xa. Trước yêu cầu phát triển kinh tế ngày càng cấp bách, Chủ tịch nước đề nghị Quảng Trị đoàn kết nhất trí một lòng, kế thừa phát huy thành quả đạt được, dốc sức thực hiện gấp rút hoàn thành các mục tiêu kinh tế-xã hội, đưa Quảng Trị vươn lên xứng đáng với truyền thống đất thép trung dũng kiên cường.

Chủ tịch nước cùng đoàn công tác đã đến thăm huyện đảo Cồn Cỏ - đơn vị hai lần được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, 3 lần được Bác Hồ gửi thư khen ngợi. Nằm án ngữ ở phía nam cửa vịnh Bắc bộ, đảo Cồn Cỏ có vị trí hết sức quan trọng trong chiến lược bảo vệ chủ quyền biển đảo quốc gia, là điểm phân định Vịnh Bắc Bộ giữa Việt Nam và Trung Quốc, cửa ngõ hàng không, hàng hải quốc tế quan trọng.

Tại đây, Chủ tịch nước đã đến dâng hương tại đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, kiên cường chống trả các đợt oanh tạc pháo kích của kẻ thù, giữ vững đảo tiền tiêu. Chủ tịch nước dành thời gian thăm các công trình dân sinh, nói chuyện tặng quà cán bộ chiến sĩ người dân về cuộc sống trên đảo.

Ghi nhận những kiến nghị của huyện đảo về những việc làm trước mắt và lâu dài để đưa Cồn Cỏ phát triển tương xứng với tiềm năng, Chủ tịch nước căn dặn, đảo Cồn Cỏ diện tích không lớn nhưng có vị trí hết sức quan trọng trong hệ thống đảo ven bờ. Tầm quan trọng của Cồn Cỏ về quốc phòng đã rõ nhưng định hướng phát triển năng kinh tế của đảo đi theo hướng nào là trách nhiệm của địa phương. Phát triển kinh tế là cần thiết nhưng trên tinh thần không làm ảnh hưởng đến quốc phòng. Quảng Trị cần có đề án tổng thể, sớm trình Chính phủ xem xét cho ý kiến.

Trước mắt, Quảng Trị cần giải quyết cho người dân về các hạng mục thiết yếu phục vụ cuộc sống. Chủ tịch nước đề nghị người dân đặc biệt quan tâm đến bảo vệ rừng trên đảo, vừa phòng chống thiên tai, vừa góp phần bảo vệ cảnh quan môi trường, phục vụ cho nhu cầu tham quan du lịch của du khách từ đất liền ra đảo.

Nhân dịp Tết Trung thu, Chủ tịch nước đã đến chia vui và tặng quà các cháu thiếu niên, nhi đồng huyện đảo Cồn Cỏ. Chủ tịch nước chúc các cháu chăm ngoan, học giỏi để trở thành chủ nhân tương lai của đất nước.


Hoàng Giang - Trần Tĩnh