Thăm ngôi nhà lịch sử ở Verrière - le - Buisson

Chúng tôi đã được tới thăm ngôi nhà số 49, nay là số nhà 17, trên phố Cambacérès ở Verrières - le - Buisson, ngoại ô thủ đô Pari của Pháp. Ngôi nhà này đã trở thành một di tích lịch sử gắn liền với thời gian gần 5 năm diễn ra các cuộc đàm phán 4 bên (Hoa Kỳ, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Việt Nam Cộng hòa) tiến tới việc ký kết Hiệp định Pari về chấm dứt chiến tranh và lập lại hòa bình ở Việt Nam tại Pari ngày 27/1/1973.

 

Ngôi nhà lịch sử khi xưa...

 

... và nay lấp ló sau rặng cây bên hồ nước thơ mộng.


Với giá trị lịch sử to lớn, ngày 13/10/2012, ngôi nhà đã được Tòa thị chính thành phố Verrières - le - Buisson phối hợp với Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp và các bạn bè Pháp gắn biển di tích lịch sử. Tấm biển ghi rõ: “Nơi đây, từ năm 1968 đến 1973, Đoàn đại biểu Chính phủ Cách mạng lâm thời Miền Nam Việt Nam đã lưu trú để tham gia các cuộc đàm phán và ký Hiệp định Pari về Hòa bình ngày 27 tháng 1 năm 1973”. Ngôi nhà này do các bạn Pháp là thành viên Đảng cộng sản Pháp khi đó giới thiệu cho phía Việt Nam thuê.


Nơi đó, bà Nguyễn Thị Bình - Bộ trưởng Ngoại giao lúc đó (sau này là Phó Chủ tịch nước), Trưởng đoàn đại biểu Chính phủ Cách mạng lâm thời miền Nam Việt Nam - cùng một số thành viên đã lưu trú từ năm 1968 đến năm 1973, để tham gia các cuộc đàm phán lịch sử tiến tới ký kết Hiệp định Pari.

 

Báo chí địa phương đưa tin và ảnh về hoạt động của bà Nguyễn Thị Bình và đoàn đại biểu Việt Nam thời gian đàm phán Hiệp định Pari.


Ông bà Pierre Gueguen, khi đó là thành viên lực lượng an ninh, đã kể cho chúng tôi nghe về lịch sử của ngôi nhà và giúp chúng tôi "du ngoạn" xung quanh di tích lịch sử này. Dưới cái lạnh giá của mùa đông, cây cối xung quanh nhà đã rụng hết lá, chỉ còn trơ lại những cành khẳng khiu, nhưng cảnh quan nơi đây vẫn tạo cho ngôi nhà vẻ đẹp nên thơ. Kiến trúc của ngôi nhà dường như không hề thay đổi, chỉ có phía trước được sửa lại một chút cho phù hợp với nhu cầu của những người chủ mới (là ông bà Pierre Bertaud) và lớp sơn mới bên ngoài cũng không làm ngôi nhà mất đi vẻ cổ kính của thời gian. Ngôi nhà nằm trên một khu đất cao, với một khu vườn rộng bao quanh được trồng nhiều hoa, cây cảnh, cây ăn quả, cây cổ thụ và được điểm thêm vài bức tượng của các nhà điêu khắc nổi tiếng của Pháp.


Sau nhiều cuộc hẹn gặp và được sự đồng ý của chủ nhà, chúng tôi được vào thăm bên trong ngôi nhà, với sự hướng dẫn của ông Trịnh Ngọc Thái, hiện là Phó Chủ tịch Hội hữu nghị Việt - Pháp, Phó Chủ tịch Quỹ Hòa bình và phát triển Việt Nam, Chủ tịch Câu lạc bộ giao lưu văn hóa, kinh tế quốc tế. Ông Trịnh Ngọc Thái cũng từng là trợ lý của ông Xuân Thủy, Trưởng đoàn đại biểu Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (miền Bắc Việt Nam) và ông Lê Đức Thọ, Cố vấn đặc biệt của đoàn.

Vợ chồng ông bà chủ nhà tiễn khách trước cổng ngôi nhà lịch sử.


Khi đó, ông Trịnh Ngọc Thái là thành viên đoàn đại biểu Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tham dự hội nghị 2 bên với đoàn đại biểu Mỹ, do ông W.Averell Harriman, nhà ngoại giao kỳ cựu của Mỹ dẫn đầu, diễn ra từ ngày 13/5/1968 đến ngày 1/11 cùng năm tại phố Kléber ở Pari để bàn việc chấm dứt chiến tranh ở Việt Nam nói chung, mà trước hết là Mỹ phải chấm dứt hoàn toàn và vô điều kiện chiến tranh ở miền Bắc Việt Nam. Sau đó, đến ngày 25/1/1969, mới diễn ra cuộc đàm phán 4 bên với sự tham gia (thêm) của đoàn Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam Việt Nam do ông Trần Bửu Kiếm dẫn đầu.


Đến tháng 6/1969, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam được thành lập. Bà Nguyễn Thị Bình được cử làm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao và là Trưởng đoàn đại biểu Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam tham dự hội nghị 4 bên tại Pari. Và ngôi biệt thự ở Verrières - le - Buisson trở thành ngôi nhà mang dấu ấn lịch sử của cách mạng Việt Nam.


Trở lại nơi đây sau 40 năm xa cách, ngôi biệt thự đã gợi lại cho ông Trịnh Ngọc Thái những kỷ niệm không thể nào quên trong suốt gần 5 năm diễn ra các cuộc đàm phán, mà theo ông là dài nhất trong lịch sử Việt Nam cũng như thế giới. Ông không khỏi xúc động trước cảnh quan hầu như không đổi thay của nơi đây: cổng ô tô vào tòa nhà vẫn ở bên phải, hai khu nhà chính và phụ cách nhau bằng một cái sân không lớn lắm với bãi cỏ xanh mướt bao quanh... Đi qua cửa chính là một hành lang ngắn dẫn đến phòng khách, nơi bà Nguyễn Thị Bình thường tiếp ông Nguyễn Đức Thọ, ông Xuân Thủy hay các đoàn khách quốc tế, bạn bè Pháp. Trên gác là buồng ngủ của bà Nguyễn Thị Bình; phòng làm việc vẫn được bài trí như xưa, chỉ có bộ bàn ghế (salon) là mới và hiện đại một chút nhưng không gian của phòng khách vẫn giữ được sự sang trọng, lịch sự và ấm áp.


Tần ngần trước dãy nhà cấp bốn phía sau khi đi qua cái sân nhỏ ngăn cách với ngôi nhà chính, ông Thái cho biết, đây là nơi làm việc và chỗ nghỉ của anh em bảo vệ, lái xe. Phòng điện đài nằm bên tay trái (nay trở thành nhà kho) vẫn giữ được nguyên vẹn không gian và dáng vẻ năm xưa, nơi trước đây từng phát đi những tin tức quan trọng, góp phần không nhỏ tạo nên chiến thắng lịch sử.


Ông Trịnh Ngọc Thái nhấn mạnh đến vị trí của ngôi nhà nằm cạnh một hồ nước không lớn lắm, được thả cá, có thiên nga bơi lội và một hàng liễu trồng xung quanh thướt tha rủ xuống soi bóng trên mặt nước, mang tên Hồ Cambacérès. Theo ông, chính cảnh quan này đã tạo cho ngôi nhà một vẻ đẹp và sự hài hòa đặc biệt. Nhất là, nơi đây mãi mãi là nơi lưu giữ những kỷ niệm không thể nào quên đối với nhân dân Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do cho dân tộc nói chung và trong cuộc đàm phán để tiến tới ký kết Hiệp định Pari nói riêng. "Không gian và khung cảnh nên thơ này đã giúp cho bà Nguyễn Thị Bình có được những giờ phút thư giãn để đưa ra được nhiều ý tưởng, sáng kiến mới và những suy nghĩ mang tính thuyết phục hơn", ông Thái cho biết. Cũng tại ngôi biệt thự này, nhiều phương án đã được đưa ra nhằm cụ thể hóa đường lối của Bộ Chính trị.


Trò chuyện với phóng viên TTXVN tại Pháp, ông Thái không quên nhắc đến những thuận lợi và khó khăn trong suốt quá trình diễn ra các cuộc đàm phán công khai cũng như bí mật, nhiều khi gần như bế tắc, nhất là khi cuộc đàm phán diễn ra vào đầu tháng 12/1972, là lúc đế quốc Mỹ leo thang ném bom B52 xuống Miền Bắc. Nhưng chiến thắng vang dội của quân và dân ta trước những "pháo đài bay trên không" đã buộc Mỹ phải trở lại bàn đàm phán.


Lý giải về thắng lợi tiến đến ký kết Hiệp định Pari về hòa bình ở Việt Nam, ông Trịnh Ngọc Thái trở nên sôi nổi hắn. Ông khẳng định, chúng ta thành công là nhờ kết hợp đấu tranh trên nhiều mặt trận: vừa đánh vừa "đàm". Có nghĩa là kết hợp nhiều mặt trận: trên bàn hội nghị, trên chiến trường, mặt trận ngoại giao, kết hợp với phong trào chính trị ở miền Nam và vận động, tranh thủ sự ủng hộ của bạn bè quốc tế đối với cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân Việt Nam.


Trong câu chuyện với chúng tôi, ông Thái cũng luôn nhắc đến những tình cảm quý báu và sự ủng hộ nhiệt tình của các bạn bè Pháp đã dành cho đoàn Việt Nam khi đó. Các bạn Pháp thường giữ vai trò bảo vệ an ninh vòng ngoài tại các nơi ở và làm việc của đoàn Việt Nam.


Nói đến chiến thắng của Hiệp định Pari, ông Thái lại ngậm ngùi nhớ đến những anh em, đồng chí, bạn bè ở miền Nam, miền Bắc không còn nữa. Họ ra đi để lại trong lòng ông những ấn tượng và tình cảm sâu nặng, như ông Đinh Bá Thi, bà Nguyễn Thị Trơn, cô Bình Thanh (thư ký riêng của bà Nguyễn Thị Bình), anh Lê Văn Tư, anh Lý Văn Sáu... những người cốt cán trong đoàn đại biểu Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam, và trong đoàn miền Bắc như các ông Lê Đức Thọ, Xuân Thủy, Nguyễn Minh Vỹ, Phan Hiền, Nguyễn Cơ Thạch, Trần Công Tường... Họ là những người đã có nhiều hy sinh và đóng góp cho thành công của Hội nghị Pari.


Chủ nhân mới của ngôi nhà, ông Pierre Bertaud, cũng tâm sự ông rất vinh dự được sống trong ngôi nhà có giá trị lịch sử như vậy. Trước khi mua nhà, ông đã được biết nơi đây từng là nơi ở của bà Nguyễn Thị Bình - "nhà thương lượng tuyệt vời của Việt Nam về hòa bình". Ông giãi bày với chúng tôi, ông cũng là con người của hòa bình nên luôn ủng hộ điều đó. Với ông, sự kiên trì của Việt Nam trong quá trình thương thuyết là một bài học lớn.

 

 

Bài và ảnh: Lê Hà - Nguyễn Tuyên(P/v TTXVN tại Pháp)                                                                                           

Gặp gỡ nhân chứng Hiệp định Paris
Gặp gỡ nhân chứng Hiệp định Paris

Ngày 27/1, tại Bảo tàng Chứng tích chiến tranh (TP Hồ Chí Minh), Liên hiệp các Tổ chức Hữu nghị Việt Nam tổ chức Hội thảo bàn tròn “Gặp gỡ các nhân chứng lịch sử”, nhân kỷ niệm 40 năm Ngày ký Hiệp định Paris về Việt Nam (27/1/1973 - 27/1/2013).

Chia sẻ:

doanh nghiệp - Sản phẩm - Dịch vụ Thông cáo báo chí Rao vặt

Các đơn vị thông tin của TTXVN