Theo phóng viên TTXVN tại Ottawa, Canada đã hoàn tất thỏa thuận trị giá 19 tỷ CAD (khoảng 14,2 tỷ USD) để mua 88 máy bay chiến đấu F-35, thay thế phi đội CF-18 đã già cỗi, chấm dứt hơn một thập kỷ tranh cãi và cân nhắc.
Trong một phát biểu ngày 9/1, Bộ trưởng Quốc phòng Anita Anand cho biết, những chiếc F-35 đầu tiên sẽ được chuyển giao vào năm 2026 và những chiếc CF-18 sẽ bị loại bỏ hoàn toàn vào cuối năm 2032.
Theo bà Anand, F-35 là máy bay chiến đấu hiện đại, bay nhanh, đáng tin cậy và được các đồng minh thân cận nhất của Canada sử dụng trên toàn cầu. Đây là loại máy bay chiến đấu tiên tiến nhất trên thị trường và phù hợp với Canada. F-35 giúp phi công nâng cao khả năng tình báo, giám sát và do thám, cải thiện đáng kể nhận thức tình huống và tăng khả năng sống sót của phi công trong môi trường hoạt động có nhiều mối đe dọa. F-35 có tốc độ bay tối đa 1.975 km/h, tầm bay 2.200 km và trần bay là 18.300 mét. Việc vận hành và bảo trì đội tàu bay này sẽ tiêu tốn thêm 70 tỷ CAD trong vòng đời kéo dài hàng thập kỷ của chúng.
Tháng 3/2021, Chính phủ Canada tuyên bố chọn F-35, kết thúc nỗ lực kéo dài 12 năm để tìm kiếm một dòng máy bay chiến đấu mới đầu tiên cho Canada trong ba thập kỷ. Bộ trưởng Quốc phòng Anita Anand khẳng định đây là phương án tốt nhất đối với Lực lượng vũ trang Canada cũng như đối với công cuộc bảo vệ đất nước. Đó cũng là mức giá tốt nhất đối với Canada vào thời điểm hiện tại. Các quan chức Canada cho biết, mỗi chiếc F-35 sẽ có giá khoảng 85 triệu USD, nằm trong khuôn khổ thỏa thuận giữa Canada với Chính phủ Mỹ, công ty hàng không vũ trụ Lockheed Martin Corp. và nhà sản xuất động cơ máy bay Pratt & Whitney.
Nhưng ngay cả khi mua các máy bay này, Canada vẫn sẽ không đáp ứng các nghĩa vụ của mình đối với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), vốn yêu cầu các nước thành viên phải dành 2% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho chi tiêu quân sự. Văn phòng Ngân sách Quốc hội Canada cho biết Canada sẽ phải cam kết bổ sung 75,3 tỷ CAD trước cuối năm 2027 để đáp ứng mục tiêu chi tiêu đó.
Trong khi chờ đợi máy bay thay thế, Chính phủ Canada đã buộc phải đầu tư thêm hàng trăm triệu CAD để duy trì hoạt động của phi đội CF-18. Đến năm 2032, những chiếc CF-18 sẽ tồn tại được 50 năm.