Thầy Gia Khánh- người dạy opera cho nhiều nghệ sĩ Việt Nam đã có một buổi lên lớp thật đặc biệt trong đêm nhạc Henessy 15 cuối tuần trước. Rủ rỉ từng câu, cả ba học trò “ruột” theo chân ông như ngấm hơn biểu hiện của kỹ thuật opera đẳng cấp thế giới, và lòng yêu nghề…

Giảng viên Opera Gia Khánh và học trò trong đêm nhạc Henessy 15.

Thầy Gia Khánh cùng học trò ngồi tít trên hàng E, hàng ghế cao nhất của tầng cao nhất Nhà hát Lớn Hà Nội. Tuy đã nghỉ hưu, ông vẫn tiếp tục dạy ở Học viện Âm nhạc quốc gia. Tóc chải nếp, trước ngực là sợi dây chuyền dài có chiếc vuốt hổ, trông ông vẫn phong độ bất chấp căn bệnh huyết áp. Có lẽ, với một đêm opera kinh điển như hòa nhạc Henessy lần thứ 15, ông Khánh chẳng khác nào được sống lại thời trai trẻ với giọng tenor hấp dẫn của mình. Những cô cậu học trò của ông, người học Đại học 2 của Học viện Âm nhạc, người đang học Đại học Hà Nội nhưng đều chung nhau lòng thành với thầy. Trong giờ giải lao, họ lắng nghe không chớp mắt những lời ông phân tích.

Nhà hát Lớn cả trăm tuổi tối hôm ấy đã được sử dụng đúng với giá trị nguyên bản- cho những đêm nhạc, đêm diễn mẫu mực. Người trong khán phòng như lặng đi, chờ đón đêm nhạc quy tụ ba giọng ca opera nổi tiếng đến từ các quốc gia khác nhau: Trung Quốc, Pháp, Mêhicô. Những trích đoạn của những vở nhạc kịch nổi tiếng như: Người thợ cạo thành Seville, Macbeth, Những ngư dân Đảo Ngọc, Manon, Faust lần lượt được biểu diễn. Khán giả không có vé cũng chung nhau niềm hoan hỉ trước màn hình lớn tại Quảng trường Cách mạng tháng Tám.

“Giọng nữ cao Norah hôm nay hát tốt, tuy có một vài nốt chưa đẹp. Giọng nam cao Fernado phát âm tiếng Pháp vẫn còn đôi chỗ chưa chuẩn, có lẽ ảnh hưởng cách phát âm tiếng Ý sang. Chẳng hạn, có những từ có chữ r ở giữa, đáng lẽ không phát âm thì anh lại phát lên âm này”, thầy Gia Khánh phân tích. “Còn giọng nam của Jiang Tian (Trung Quốc) thì quá tuyệt vời. Kỹ thuật cao, chất giọng đẹp, biểu cảm tốt, đấy là một giọng opera văn hóa cao. Trong ba người hôm nay, tôi thích nhất giọng hát này”.

Trên thực tế, nhiều khán giả cũng ấn tượng với vai diễn quỷ Méphistophélès trong vở Faust của Tian. Với chất giọng biểu cảm, giọng cười ma quái, Tian đã thể hiện rõ sự toan tính thông minh và quỷ quyệt của con quỷ- kẻ đã tìm mọi cách dụ dỗ chàng trai bán linh hồn mình để đổi lấy tiền bạc, tuổi xuân.

Sự duyên dáng của giọng nữ cao Norah, sự lịch lãm của giọng nam cao Fernado, sức lôi cuốn của giọng nam trầm Jiang Tian cũng cuốn hút không kém với phong thái giản dị mà sang trọng đặc trưng của phương Đông đã khiến khoảng cách địa lý giữa chính họ bị xóa nhòa. Cũng phải bởi họ đều là những nghệ sĩ đã đạt đến đỉnh cao của opera thế giới.

Nhưng bài giảng của thầy Khánh không chỉ xoay quanh giọng ca của những nghệ sĩ này. Thầy nói nhiều về sự khó khăn của kỹ thuật thanh nhạc, về sự khổ luyện cần có của mỗi nghệ sĩ nếu muốn theo nghề. Đặc biệt, thầy nói đến những cơ hội mở ra khi tiếp xúc với âm nhạc cổ điển thế giới.

“Mỗi lần Henessy đến Việt Nam, những người trong nghề chúng tôi không thể không đến nghe. Với những giọng ca opera hàng đầu, đêm opera tuyệt diệu như hôm nay, chúng tôi học được nhiều hơn một buổi học luyện thanh bình thường rất Nihau”, một học trò của thầy Khánh, NSND Hà Mạnh Trung, Phó Giám đốc Nhà hát Nhạc Vũ kịch Việt Nam cho biết.

Quang Hưng