06:16 13/06/2012

Biến thể gien Alzheimer chỉ ảnh hưởng tới phụ nữ

Theo kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học đến từ trường Đại học Stanford (Mỹ, biến thể gien ApoE4, là yếu tố gây nguy cơ di truyền phổ biến nhất của bệnh Alzheimer, lần đầu tiên đã được xác định chỉ ảnh hưởng đến phụ nữ lớn tuổi và không gây hại cho nam giới.

Theo kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học đến từ trường Đại học Stanford (Mỹ), được đăng tải ngày 12/6 trên tạp chí Neuroscience, biến thể gien ApoE4, là yếu tố gây nguy cơ di truyền phổ biến nhất của bệnh Alzheimer, lần đầu tiên đã được xác định chỉ ảnh hưởng đến phụ nữ lớn tuổi và không gây hại cho nam giới.


Các phát hiện có thể giúp lý giải tại sao bệnh Alzheimer lại là chứng bệnh phổ biến hơn ở phụ nữ so với nam giới, và khẳng định rằng dù nam giới có kết quả xét nghiệm dương tính với một bản sao duy nhất của gien ApoE4 thì cũng chưa thể kết luận họ có nguy cơ bị Alzheimer cao.


Trong số những phụ nữ cao tuổi khỏe mạnh có biến thể gien ApoE4, các nhà nghiên cứu đã quan sát những thay đổi trong hoạt động của bộ não và các cấp độ cao hơn của loại protein có tên là "tau" trong dịch não-tủy sống của họ, và phát hiện rằng cả hai sự biến đổi kể trên đều có liên quan đến bệnh Alzheimer. Tuy nhiên, những dấu hiệu trên lại không được phát hiện ở những người đàn ông cao tuổi khỏe mạnh có cùng biến thể gien ApoE4.


Phụ nữ bị bệnh Alzheimer nhiều hơn nam giới (ảnh minh họa). Nguồn: Internet

 

Nghiên cứu nói trên được thực hiện trên cơ sở chụp cộng hưởng từ (MRI) chức năng não cho 131 người khỏe mạnh có độ tuổi trung bình là 70. Các nhà nghiên cứu thấy rằng ở những phụ nữ cao tuổi khỏe mạnh có ít nhất một gien ApoE4 tương ứng đã cho thấy sự thiếu đồng bộ trong bộ nhớ của não. Hiện tượng này không được phát hiện ở nam giới.


Phần thứ hai trong nghiên cứu dựa trên cơ sở dữ liệu thu thập từ dự án lớn có tên Alzheimer's Disease Neuroimaging Initiative. Đó là phương pháp chụp cộng hưởng từ và chụp phát xạ não để phát hiện sớm các trường hợp Alzheimer của những người tình nguyện khỏe mạnh độ tuổi từ 55-90, những người đã đồng ý để các nhà nghiên cứu phân tích dịch não-tủy sống của mình.

Các nhà nghiên cứu đã kiểm tra hồ sơ của 91 người, chia họ thành nhóm theo giới tính và theo tình trạng gien ApoE4, và phát hiện thấy rằng phụ nữ mang gien ApoE4 cho thấy dịch não của họ được "làm giàu" đáng kể protein "tau" (tác nhân chính gây Alzheimer).


Các phát hiện trên có thể là đầu mối lý giải tại sao có nhiều phụ nữ bị chứng rối loạn thoái hóa hơn so với nam giới, khi cứ ba phụ nữ bị bệnh thì chỉ có hai trường hợp là đàn ông.


Theo Viện Quốc gia về Lão hoá (National Institue on Aging- NIA), chuyên nghiên cứu về bệnh Alzheimer tại Mỹ, gien đầu tiên mang yếu tố rủi ro gắn với bệnh Alzheimer đươc phát hiện chính là gien sản xuất ra protein mang tên apolipoprotein E (ApoE), được tìm thấy trên nhiễm sắc thể 19.

Trong cơ thể mỗi người đều có ApoE để giúp chuyển tải cholesterol và các loại chất béo trong máu, hiện các biến thể ApoE4 tồn tại trong khoảng 25-30% dân số, và khoảng 40% ở tất cả những người có bệnh Alzheimer khởi phát muộn.

 

TTXVN/ Tin Tức