Sáng 19/4 (tối cùng ngày theo giờ Việt Nam), Đại hội lần thứ VI Đảng Cộng sản Cuba đã bế mạc tại thủ đô La Habana sau khi thông qua "Đường lối Chính sách kinh tế và xã hội của Đảng và Cách mạng" và bầu ban lãnh đạo mới do đồng chí Raul Castro (79 tuổi) làm Bí thư thứ Nhất BCH Trung ương Đảng và đồng chí Jose Ramon Machado Ventura (80 tuổi) làm Bí thư thứ Hai.

Đại hội cũng bầu Bộ Chính trị gồm 15 ủy viên (so với 24 ủy viên trước đây), trong đó có 3 ủy viên mới và một nữ và 8 thành viên Ban Bí thư. Trước đó, ngày 18/4, Đại hội cũng đã bỏ phiếu bầu 115 ủy viên Trung ương Đảng khóa VI.

Bí thư thứ nhất Raul Castro: “Nhiệm vụ chính của người giữ chức vụ này là bảo vệ, giữ gìn và tiếp tục hoàn thiện CNXH. Tôi có thừa lý do để tuyên bố rằng Các lực lượng vũ trang Cách mạng Cuba sẽ không bao giờ thoái thác vai trò phục vụ sự nghiệp bảo vệ nhân dân, bảo vệ Đảng, bảo vệ Cách mạng và CNXH”.

Trong 4 ngày diễn ra Đại hội, các đại biểu đã thảo luận Báo cáo Chính trị và Văn kiện Dự thảo Đường lối chính sách kinh tế và xã hội. Đại hội đã thông qua 4 nghị quyết về Tổ chức Hội nghị Đảng toàn quốc; Đường lối chính sách kinh tế và xã hội của Đảng và Cách mạng; Báo cáo Chính trị Đại hội Đảng VI; và Hoàn thiện các tổ chức Hội đồng Nhân dân, Hệ thống bầu cử và Phân định bản đồ hành chính.

Trong phiên bế mạc, 1.000 đại biểu đại diện cho hơn 800.000 đảng viên đã nhiệt liệt chào đón lãnh tụ cách mạng Fidel Castro. Trước đó, hồi tháng 3 vừa qua, Fidel thông báo ông đã rời khỏi các chức vụ, trong đó có chức Bí thư thứ Nhất ĐCS từ năm 2006. Phóng viên TTXVN tại Cuba đưa tin: Trong bộ đồ thể thao màu xanh, lãnh tụ Fidel đã bước vào hội trường trong tiếng hoan hô nhiệt liệt của tất cả các đại biểu tham dự Đại hội. Rất nhiều đại biểu đã bật khóc và hô vang “Fidel muôn năm”. Cả hội trường đã hát vang quốc ca Cuba trước khi Đại hội bắt đầu phiên bế mạc. Đại hội đã lắng nghe điện chúc mừng của Tổng thống Vênêxuêla Hugo Chavez. Sau đó, Đại hội đã nghe kết quả bầu Ủy viên Trung ương Đảng khóa VI.

Thông qua đường lối hợp lý hóa mô hình kinh tế

Có thể nói, văn kiện được các đảng viên và toàn thể nhân dân Cuba quan tâm nhất, được thông qua tại đại hội VI là Nghị quyết về Đường lối chính sách kinh tế và xã hội của Đảng và Cách mạng, dài hơn 30 trang với 311 mục là lộ trình hợp lý hóa mô hình kinh tế đất nước, trong đó đặc biệt chú trọng công tác khuyến nông, mở rộng mô hình kinh tế tự doanh, cắt giảm lực lượng lao động dôi dư trong khu vực nhà nước, cắt giảm bao cấp, thực hiện chính sách thu thuế mới, phi tập trung quản lý của nhà nước và xóa bộ hệ thống tiền tệ gồm nhiều đồng tiền hiện nay.

Liên quan tới việc tổ chức Đại hội, trong bài viết ra ngày 19/4, lãnh tụ Fidel Castro khẳng định ông đã từ chối không đảm nhiệm bất cứ chức vụ nào trong Đảng. Ông cũng cho biết, đã đề xuất với Chủ tịch Raul Castro đưa ra khỏi danh sách ứng cử viên Trung ương “những người cao tuổi hay sức khỏe không có khả năng phục vụ nhiều cho Đảng… điều quan trọng nhất là tôi không có tên trong danh sách này”.

Phát biểu tại phiên bế mạc, Bí thư Thứ nhất Đảng Cộng sản Cuba Raul Castro khẳng định, trên thực tế Đại hội Đảng lần thứ VI đã được tiến hành trong suốt 5 tháng gần đây kể từ khi toàn thể nhân dân tham gia đóng góp ý kiến vào Dự thảo Đường lối chính sách kinh tế và xã hội và nhấn mạnh đây là một quá trình hoàn toàn dân chủ và minh bạch. Ông đánh giá cao sự tham gia và sự ủng hộ của toàn dân đối với Đại hội và nhấn mạnh việc thực hiện thành công Văn kiện Đường lối chính sách kinh tế và xã hội trong tương lai sẽ đảm bảo tính kế thừa cho cuộc Cách mạng và công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Cuba. Bí thư thứ Nhất Raul Castro cam kết sẽ nỗ lực để hoàn thành trách nhiệm người đứng đầu Đảng Cộng sản Cuba đưa đất nước thực hiện thành công tiến trình hợp lý hóa mô hình kinh tế, bảo vệ vững chắc chủ nghĩa xã hội.

Nghị quyết Báo cáo Chính trị Đại hội Đảng VI, do Chủ tịch Raul Castro trình bày trong phiên khai mạc Đại hội đánh giá thực trạng tình hình đất nước trong mọi lĩnh vực chính trị, an ninh quốc phòng, kinh tế, xã hội và đối ngoại. Báo cáo Chính trị kêu gọi thực hiện đổi mới tư duy, sửa chữa tất cả những sai lầm vì hiệu quả kinh tế và sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, đồng thời hối thúc tách bạch vai trò lãnh đạo của Đảng với vai trò quản lý của nhà nước, cũng như đổi mới phong cách lãnh đạo của Đảng, nhất là trong công tác tư tưởng, tổ chức, tránh bệnh hình thức, tư duy trì trệ, họp hành, đánh giá đúng và chọn được những cán bộ thực sự có năng lực, phẩm chất cách mạng ở tất cả các cấp.

Nghị quyết về Hoàn thiện các tổ chức Hội đồng Nhân dân, Hệ thống bầu cử và Phân định bản đồ hành chính nêu rõ kinh nghiệm hoạt động của Hội đồng Nhân dân trong suốt 35 năm qua cho thấy cần phải đánh giá lại tình hình bối cảnh hiện nay, cũng như cơ cấu tổ chức và hoạt động của các cơ quan này. Nghị quyết nhấn mạnh, để phát huy quyền hạn của Hội đồng Nhân dân địa phương, cần đánh giá những khó khăn trong tổ chức và hoạt động của các tổ chức này, tìm ra phương thức cho phép phân định quyền hạn và quan hệ giữa các Hội đồng Nhân dân với Chính quyền địa phương và trung ương, trao quyền tự quyết cho các cấp địa phương. Cần thay đổi một cách hợp lý quy trình, thủ tục pháp lý đối với hệ thống bầu cử dựa trên nguyên tắc dân chủ.

Kiên định CNXH và sở hữu toàn dân

Hãng tin Cuba Prensa Latina (PL) cho hay, Đại hội VI đã khẳng định rằng Đường lối Chính sách kinh tế và xã hội của Đảng và Cách mạng được thông qua tại đại hội này nhấn mạnh: Hệ thống kinh tế Cuba tiếp tục dựa trên sở hữu XHCN của toàn dân đối với các tu liệu sản xuất cơ bản và trên nguyên tắc phân phối XHCN: "Làm theo năng lực, hưởng theo lao động". Chính sách kinh tế của Đảng sẽ phù hợp với nguyên tắc rằng chỉ có CNXH mới có khả năng vượt qua khó khăn và bảo vệ những thành quả của Cách mạng; rằng trong việc hợp lý hóa mô hình kinh tế sẽ "ưu tiên kế hoạch hóa nhưng có tính đến những xu hướng thị trường".

Chính sách mới ở Cuba sẽ cho phép mua bán nhà ở trong nội bộ công dân Cuba.

Các đại biểu nhất trí tổ chức Hội nghị Đảng toàn quốc vào cuối tháng 1 năm 2012 để quyết định những thay đổi cần thiết trong nội bộ đảng nhằm tăng cường vai trò tiên phong của đảng trong quá trình cách mạng Cuba.

Cũng theo PL, "mô hình kinh tế mới sẽ công nhận và khuyến khích doanh nghiệp nhà nước XHCN - hình thức chủ đạo của kinh tế quốc gia - cũng như "những hình thức khác", gồm: đầu tư nước ngoài, hợp tác xã, tiểu nông, người làm rẽ, người tự kinh doanh và những hình thức khác có thể có để góp phần nâng cao hiệu quả".

Chính sách kinh tế mới cũng nhìn nhận CNXH có nghĩa là "bình đẳng về quyền lợi và cơ hội cho mọi công dân, nhưng không phải là bình quân chủ nghĩa". Tuy nhiên, chính sách mới cũng khẳng định nguyên tắc: "trong xã hội XHCN ở Cuba sẽ không ai bị bỏ rơi".

PL cho biết: Đại hội VI Đảng Cộng sản Cuba nêu rõ: "Mô hình kinh tế Cuba có mục tiêu là đảm bảo tính thừa kế và không thể đảo ngược được của Chủ nghĩa xã hội, của sự phát triển kinh tế đất nước và của việc nâng cao mức sống của nhân dân".

LDT