Dù đã đến nơi ở mới được gần 3 năm, nhưng 40 hộ đồng bào dân tộc Thái ở bản tái định cư Nà Lấu, xã Mường Cang, huyện Than Uyên tỉnh Lai Châu vẫn phải sống trong tình trạng không điện, thiếu đất sản xuất, thiếu nước sinh hoạt, việc đi lại vất vả, nhất là vào mùa mưa.

Thực hiện chủ trương của Nhà nước về việc di dân để xây dựng công trình thủy điện Bản Chát, năm 2011, 40 hộ dân ở các bản trong xã Mường Cang đã di chuyển đến Nà Lấu, lập nên bản tái định cư. Về nơi ở mới, gần phố xá, người dân rất mừng.

Thời gian đầu, ở bản tái định cư còn nhiều thiếu thốn nhưng người dân cũng hiểu việc đầu tư cơ sở vật chất ở khu tái định cư không thể xong trong "một sớm một chiều". Những tưởng khó khăn sẽ được khắc phục trong một thời gian nhưng đến nay, gần 3 năm đã trôi qua, những khó khăn vẫn chưa được khắc phục.

Do chưa được đầu tư đường điện lưới quốc gia nên người dân phải tự đi kéo nhờ điện ở một số bản xung quanh, thậm trí họ kéo nhờ bản thuộc xã "láng giềng" Hua Nà để sử dụng. Thế nhưng, những “cây” điện của người dân dựng lên chỉ là những thanh gỗ, đoạn tre không chắc chắn, mất an toàn. Tại Nà Lấu, có đến hàng chục “cây” điện như thế. Đây thực sự là những hiểm hoạ đe dọa tính mạng của người dân.

Hiện nay, có hơn một nửa số hộ dân ở Nà Lấu đã kéo được điện vì có điều kiện kinh tế. Số hộ còn lại vẫn phải "đốt lửa", thắp đèn dầu vào ban đêm.

Là một trong những hộ đã được kéo nhờ điện, anh Tòng Văn Hai cho biết: Điện của nhà anh kéo nhờ của bản Nà Pả bên cạnh. Lúc trời nóng muốn bật quạt cũng không được vì điện yếu, bật tivi lên xem cũng không được. Hàng tháng, gia đình anh vẫn phải mất hơn 100.000 đồng để trả cho người "bán" điện. Anh mong nhà nước sớm kéo đường điện về cho người dân.

Ở Nà Lấu, người dân chủ yếu sản xuất nông nghiệp. Khi chuyển đến nơi ở mới, mỗi hộ dân tái định cư ở đây được hỗ trợ kinh phí mua đất sản xuất. Tuy nhiên, trên thực tế, mức tiền đền bù là quá ít nên mỗi hộ chỉ có thể mua được vài trăm mét vuông đất. Lương thực sản xuất ra cũng chỉ đủ dùng mỗi năm chứ không thể tích luỹ.

Ông Lìm Văn Chương, dân tộc Thái ở bản tái định cư Nà Lấu cho biết: Chúng tôi chuyển về khu tái định cư được 2 - 3 năm. Về đây, nhà tôi đã mua thêm hơn 1.000m2 đất để sản xuất nhưng với 4 khẩu vẫn không đủ để ăn. Mong nhà nước có cách nào hỗ trợ để đảm bảo đời sống tốt hơn.

Ông Hà Văn Quỳnh, Trưởng bản tái định cư Nà Lấu nói: Con đường đi vào bản cực kỳ khó khăn, nhất là vào mùa mưa. Do đường đất có pha sỏi đá nên khi người dân chở đồ đạc đi qua đường này thường bị ngã, đổ xe . Mong các ngành chức năng sớm giải quyết, đầu tư cho bản.

Theo các hộ dân ở bản, đường giao thông đi lại khó khăn và thiếu nước sinh hoạt, người dân có thể khắc phục được. Nhưng thiếu điện và đất sản xuất thì bà con "lực bất tòng tâm".

Ông Bùi Văn Chính, Trưởng Ban Quản lý Dự án di dân tái định cư thủy điện Huội Quảng- Bản Chát cho biết, Ban quản lý dự án vừa được tiếp nhận nguồn vốn và khi nguồn vốn được phân bổ, chắc chắn việc thi công những công trình như nhà văn hóa, trường học sẽ được giải quyết dứt điểm.

Theo đại diện ban Quản lý dự án di dân tái định cư thủy điện Huội Quảng – Bản Chát: Thực tế, rất nhiều công trình tái định cư phải điều chỉnh lại tổng mức đầu tư, do đó các dự án thành phần kéo theo đều bị chậm tiến độ. Đoạn đường dài gần 2 km nối từ đường Quốc lộ 32 vào bản Nà Lấu không chỉ phục vụ riêng bản Nà Lấu mà còn là đoạn đường dân sinh phục vụ nhiều bản ở khu vực xung quanh.

Đoạn đường này được chia thành hai giai đoạn xây dựng. Giai đoạn hai vừa được điều chỉnh mức đầu tư và đang được thi công, hoàn thiện. Còn về vấn đề điện lưới, điện lực Lai Châu đang chở cột điện vào, sẽ sớm có điện về trong thời gian tới.

Trưởng Ban Quản lý Dự án di dân tái định cư thủy điện Huội Quảng – Bản Chát khẳng định, trên địa bàn huyện Than Uyên, vẫn còn một số công trình dân sinh như trường học, nhà văn hóa, đường giao thông chưa được xây dựng hoàn chỉnh vì vốn đầu tư về chậm. Hiện nay, vốn đã có, Ban Quản lý đang đốc thúc các nhà thầu thi công đồng loạt các công trình ở tất cả các bản tái định cư.


Quang Duy